Nederland aan zet
De afgelopen maanden spraken we met premier Schoof, minister Veldkamp, Kamerleden en diplomaten. Het enorme aantal ondertekenaars maakte diepe indruk. 12 politieke partijen hebben door het ondertekenen van het Stembusakkoord al beloofd zich in het nieuwe kabinet in te zetten om medische zorg beter te beschermen.
Met 233.366 handtekeningen is de petitie die we op 2 december 2025 officieel aan de Tweede Kamer aanbieden een krachtig signaal: Nederland wil dat de Nederlandse regering een voortrekkersrol neemt in de internationale bescherming van medische zorg in conflictsituaties.
Wat we blijven doen
Wij stoppen niet na het aanbieden van de petitie. Wij blijven doorgaan. Artsen zonder Grenzen blijft druk zetten op politici: hier in Nederland, bij de VN en bij de 12 partijen die hun steun uitspraken. We blijven vertellen wat we zien, vastleggen wat er misgaat en strijden voor bescherming van medische zorg in oorlog.
Wist je dat...
- ...er in 2024 meer zorgverleners omkwamen dan ooit te voren in één jaar?
- ...er in 2024 1.625 aanvallen waren op zorgverleners, met 937 doden en 1.774 gewonden?
- ...er vóór 31 maart 2025 al 242 aanvallen zijn geweest op zorgverleners, met 126 doden en 186 gewonden?
- ...er sinds het begin van de oorlog in Gaza al meer dan 1.000 zorgverleners zijn omgekomen?
- ...er in de afgelopen 10 jaar meer dan 1.200 aanvallen op medische faciliteiten zijn gedocumenteerd?
- ...er gemiddeld iedere week een ziekenhuis wordt aangevallen in een conflictgebied?
- ...81% van alle aanvallen wordt gepleegd door staten, niet door plunderende of gewapende groeperingen?
Geweld tegen hulpverleners: een groeiende crisis.
Veelgestelde vragen
-
Waarom is Artsen zonder Grenzen de petitie 'Doorbreek de stilte' gestart?
Wanneer medische zorg een doelwit wordt tijdens een conflict is het verlenen van hulp aan slachtoffers bijna onmogelijk. Hulpverleners, patiënten, en medische faciliteiten zoals ziekenhuizen en ambulances mogen nóóit het doelwit zijn van aanvallen.
Met deze petitie vragen we de Tweede Kamer én het (demissionaire) kabinet zich uit te spreken, verantwoordelijkheid te nemen en medische zorg te beschermen in oorlogssituaties. Alléén wanneer we actie ondernemen kan er iets veranderen.
-
Hoe reageert Artsen zonder Grenzen op het gebrek aan EU-maatregelen tegen Israël?
Artsen zonder Grenzen spreekt zich keer op keer uit: in een-op-eencontact met de regering, via rapporten, advertenties en samen met 150.000 Nederlanders op straat. We hebben beschreven hoe het gezondheidssysteem in Gaza systematisch is vernietigd, hoe honger als wapen wordt ingezet, hoe hulp wordt geblokkeerd en zorgverleners tot doelwit zijn gemaakt. Terwijl Palestijnen doodgaan van de honger of worden neergeschoten bij voedseldistributiepunten, krijgt Israël opnieuw tijd voor 'verbetering'. Ons land mag zich niet verschuilen achter de stilte in de EU. Nederland moet vanaf nu een eigen koers varen. Onze oproep aan de regering:
- Stop met het leveren van wapens aan Israël waarmee mensen worden verminkt, verbrand of gedood, die wij vervolgens weer behandelen in onze ziekenhuizen
- Kijk naar economische maatregelen. Nederland doet met afstand de grootste directe investeringen in Israel van de hele EU.
- Draag actief bij aan de medische evacuatie van kinderen die niet meer behandeld kunnen worden in Gaza. Bied zorg aan in Nederlandse ziekenhuizen. Wij werken hier graag aan mee. -
Waarom mogen medisch personeel, patiënten en medische faciliteiten niet worden aangevallen?
Kort na de Tweede Wereldoorlog werden de Geneefse Conventies opgesteld. Deze internationale verdragen vormen de basis van het internationaal humanitair recht en bepalen de regels voor de bescherming van personen tijdens gewapende conflicten. In de Geneefse Conventies is onder andere opgenomen dat medisch personeel, patiënten en medische faciliteiten beschermd en gerespecteerd moeten worden.
De Geneefse Conventies zijn door alle landen ter wereld ondertekend, wat ook betekent dat alle landen zich aan de gemaakte afspraken moeten houden. Landen en individuen die dat niet doen kunnen worden vervolgd voor oorlogsmisdaden.
Meer weten over de gemaakte afspraken? Lees de Geneefse Conventies hier.
-
Is medisch personeel van Artsen zonder Grenzen ook weleens het doelwit van geweld?
Helaas worden medewerkers steeds vaker geconfronteerd met geweld wanneer zij werken in oorlogs- en conflictgebieden, waardoor zij hun werk niet goed en veilig kunnen uitvoeren. Tot ons grote verdriet zijn we door de jaren heen meerdere collega's verloren aan (oorlogs)geweld.
-
Waarom is het voor Artsen zonder Grenzen zo belangrijk dat het internationaal humanitair recht wordt nageleefd?
(Onze) medische hulpverleners hebben een eed afgelegd om iedereen die zorg nodig heeft te helpen, ongeacht afkomst, religie of politieke voorkeur. Wij komen die belofte elke dag na. Wanneer onze medewerkers doelwit worden van geweld kunnen zij hun werk niet meer veilig en goed uitvoeren, waardoor patiënten de zorg die zij nodig hebben niet kunnen krijgen. We zetten alles op alles om mensen in crisissituaties te helpen, maar daarvoor is het noodzakelijk dat regeringsleiders zich aan de afspraken houden en medisch personeel, patiënten en medische faciliteiten beschermen.
-
Waarom heeft Nederland een unieke positie en plicht om actie te ondernemen?
Nederland is gastland van het Internationaal Strafhof en de thuisbasis van het Vredespaleis en Den Haag als stad van recht en vrede. Daarom heeft Nederland volgens ons een unieke positie en plicht om zich uit te spreken en in actie te komen tegen aanvallen op medische zorg.
-
Hoe kan de Nederlandse regering het internationaal humanitair recht en dus ook medische hulpverlening in oorlogssituaties beter beschermen?
Volgens ons kan het humanitair recht en daarmee ook de medische hulpverlening in oorlogssituaties beter beschermd worden wanneer de Nederlandse regering:
> zich duidelijk uitspreekt over aanvallen op medische hulpverleners en daarbij geen selectieve verontwaardiging uit maar altijd stelling neemt.
> meer mensen en middelen vrijmaakt voor onderzoek, het verzamelen van bewijs en vervolging van daders. Met name bij geweld tegen medische hulpverleners en patiënten. Zonder bewijs kan er geen gerechtigheid zijn.
> de wet aanpast, zodat Nederland misdaden kan vervolgen - ook wanneer er geen directe link met Nederland is. Wie medische zorg aanvalt, mag niet ongestraft blijven.
-
Hoeveel aanvallen op medische faciliteiten zijn er gedocumenteerd?
In de afgelopen 10 jaar zijn meer dan 1.200 aanvallen op medische faciliteiten gedocumenteerd. Op dit moment wordt gemiddeld elke week een ziekenhuis in een conflictgebied aangevallen. Het aantal aanvallen loopt nu dus in een rap tempo op. Daar moet wat aan gedaan worden.
De petitie: 'Oproep aan het Kabinet en aan de Tweede Kamer'
'Ziekenhuizen worden gebombardeerd. Artsen worden aangevallen. Patiënten worden vermoord. Dit gebeurt elke dag. Vorig jaar kwamen hierdoor meer collega-hulpverleners om dan ooit. Niet per ongeluk, maar als gevolg van doelbewuste aanvallen.
En dat terwijl regeringen, kort na de tweede Wereldoorlog, in de Geneefse conventies hebben afgesproken dat artsen, hulpverleners en patiënten nooit doelwit mogen zijn in oorlog of conflict. Deze afspraak is ondertekend door alle landen ter wereld. En toch worden die afspraken steeds vaker geschonden.
Artsen hebben een eed afgelegd om iedereen die zorg nodig heeft te helpen, ongeacht afkomst, religie of politieke voorkeur. Zij komen die belofte elke dag na. Maar om dat te kunnen blijven doen, moeten regeringsleiders ook hun afspraken nakomen.
Als gastland van het internationaal strafhof, het Internationaal Gerechtshof en thuisbasis van het Vredespaleis en Den Haag als stad van recht en vrede, zou Nederland hierin een voorbeeld voor anderen moeten zijn en een internationale leiderschapsrol op zich moeten nemen.
Daarom roepen wij de Nederlandse politiek op om het internationaal humanitair recht en dus ook medische hulpverlening in oorlogssituaties beter te beschermen door:
- Spreek je duidelijk uit over aanvallen op medische hulpverleners. Geen selectieve verontwaardiging maar altijd stelling nemen.
- Maak meer mensen en middelen vrij voor onderzoek, verzamelen van bewijs en vervolging van daders. Met name bij geweld tegen medische hulpverleners en patiënten. Zonder bewijs, geen gerechtigheid.
- Pas de wet aan, zodat Nederland deze misdaden kan vervolgen – ook als er geen directe link met Nederland is. Wie medische zorg aanvalt, mag niet ongestraft blijven.
Kortom, we vragen u, als kabinet en als de Tweede Kamer én het (demissionaire) kabinet om namens Nederland in actie te komen en niet langer stil te blijven. Voor mensen die getroffen worden door conflicten. Voor slachtoffers van geweld. Voor vrouwen en kinderen die dringend medische zorg nodig hebben. Want zolang het stil blijft, gaat dit door.
U blijft toch niet stil?'

