Veelgestelde vragen over nalaten

Een testament is een persoonlijk document waarin u vastlegt wat er na uw dood met uw nalatenschap moet gebeuren. Het kan hierbij gaan om geld, maar ook om een huis of andere goederen. Door uw wensen vast te leggen in een testament heeft u zelf in de hand hoe uw erfenis wordt verdeeld. Zonder testament wordt uw nalatenschap verdeeld volgens de wet. Als u dat niet wilt, dient u een testament op te maken. Daarnaast kunt u met uw testament mogelijk besparen op de erfbelasting.

Om een testament te kunnen maken, moet u minimaal 16 jaar oud zijn en handelingsbekwaam. Dat wil zeggen dat u goed begrijpt wat u vast laat leggen. Een testament laat u opmaken bij de notaris. Op notaris.nl kunt u een notaris bij u in de buurt vinden.

Tegenwoordig is het ook mogelijk om online een testament te maken. Bijvoorbeeld bij nunotariaat.nl. U vult dan online een vragen- en wensenlijst in. Let op: u dient uw testament vervolgens altijd te tekenen bij de notaris.

Een notaris mag in Nederland zelf bepalen wat een testament kost. Dit betekent dat de kosten voor het opmaken van een testament per notaris kunnen verschillen. Belangrijk dus om uit te zoeken hoe het tarief van uw notaris zich verhoudt tot de tarieven van andere notarissen.

Ook de complexiteit van het testament is maatgevend voor de prijs. Hoe meer tijd de notaris nodig heeft om uw persoonlijke situatie te beschrijven, hoe hoger de prijs. Het opmaken van een eenvoudig testament door een notaris kost tussen de 300 en 500 euro. Een complexer testament zal duurder zijn.

Tegenwoordig is het ook mogelijk om online een testament te maken. Dit kan al voor minder dan 300 euro. Nadeel is dat u online minder mogelijkheden heeft om het testament op uw specifieke wensen aan te laten sluiten.

Ja, Artsen zonder Grenzen is een ANBI-instelling. Dit houdt in dat over uw nalatenschap geen erfbelasting wordt geheven. Uw nalatenschap kan daarom volledig aan ons werk worden besteed.

Bij een erfstelling gaat uw nalatenschap naar een door u benoemd persoon, organisatie en/of goed doel. Uw nalatenschap wordt verdeeld onder de door u benoemde erfgenamen, na aftrek van kosten, schulden en legaten.

Met een legaat laat u een bepaald goed, bedrag of percentage van uw vermogen na aan een persoon, organisatie en/of goed doel. Een zogeheten legataris benoemt u in uw testament. Er is geen wettelijk minimumbedrag vastgesteld voor een legaat. De waarde van het legaat wordt van de erfenis afgetrokken, vóórdat deze wordt verdeeld onder de erfgenamen. De legataris is zelf dus geen erfgenaam en wordt daarom niet betrokken bij de verdere afwikkeling van de erfenis.

Een codicil, ook wel een wilsbeschikking genoemd, is een handgeschreven document met datum en handtekening. Hierin regelt de ondertekenaar de bestemming van (kleinere) spullen, zoals kunst en sieraden. Dit gebeurt zonder tussenkomst van een notaris. In uw codicil schrijft u welk stuk naar wie gaat. Geldbedragen toekennen of erfgenamen aanwijzen is niet mogelijk in een codicil. Ook hele kostbare zaken of verzamelingen mag u niet in een codicil zetten. Daar is een testament voor nodig.

Een codicil kunt u thuis bewaren, zodat u er gemakkelijk wijzigingen in kunt aanbrengen. Een nadeel van uw wensen op papier thuis bewaren, is dat u niet zeker weet of het codicil gevonden wordt. Ook kan uw codicil zoekraken of worden vernietigd door iemand die niet blij is met uw laatste wens. Uw codicil bij uw testament voegen is daarom een veiligere optie. Een testament, eventueel met bijgevoegd codicil, wordt geregistreerd in het testamentregister en bewaard op het notariskantoor. Bij overlijden wordt dan automatisch bekend dat er een testament (met eventueel bijgevoegd codicil) is en waar zich dat bevindt.

Door uw wensen vast te leggen in een testament heeft u zelf in de hand hoe uw erfenis verdeeld wordt. U kunt Artsen zonder Grenzen benoemen als erfgenaam. Dan is Artsen zonder Grenzen partij bij de uitvoering van uw nalatenschap. Of u kunt een legaat opnemen. Dit is een bepaald geldbedrag of een percentage van uw vermogen maar het kan ook een goed zijn, bijvoorbeeld een huis. De notaris kan u hierbij adviseren en stelt ook het testament op. Het staat u vrij om uw testament in de toekomst te wijzigen. U hoeft ons niet te informeren over deze wijziging. U zit nergens aan vast.

In bijna alle gevallen is de executeur van een nalatenschap een familielid, goede vriend of notaris. Het komt voor dat mensen Artsen zonder Grenzen vragen als executeur op te treden. Dat kunnen wij alleen doen in specifieke gevallen en onder bepaalde voorwaarden. Voor meer informatie over de mogelijkheden kunt u contact opnemen met Frank Theunissen.

Als wij het executeurschap aanvaarden, spreken we van tevoren allerlei praktische zaken door. Zo kunnen wij onze taak als executeur naar wens vervullen. Ook zijn wij helder en duidelijk: Artsen zonder Grenzen heeft als executeur de eindcontrole en -verantwoordelijkheid over de afwikkeling van de nalatenschap, maar diverse taken besteden we uit aan professionals. Bijvoorbeeld een uitvaartonderneming, lokale makelaar en een inboedelexpert.

Bent u zelf tot executeur benoemd? Dan kunt u voor al uw vragen over bijvoorbeeld legaten, erfstellingen en afhandeling van een nalatenschap contact met ons opnemen via nalaten@amsterdam.msf.org.

Jazeker, dat kan. Voor ouders is het meestal vanzelfsprekend dat hun kinderen erfgenaam zijn. Artsen zonder Grenzen wordt met regelmaat opgenomen in een testament. Ook door mensen met kinderen. Vaak wordt er dan gekozen voor een legaat, bijvoorbeeld een percentage van het bezit. Met een legaat laat u een goed, bedrag of deel van het vermogen na aan een zogeheten legataris. De waarde van het legaat wordt dan van de erfenis afgetrokken, vóórdat deze wordt verdeeld onder de erfgenamen. De legataris is zelf dus geen erfgenaam, dat zijn in dit geval de kinderen. We raden u aan uw keuze voor het opnemen van een goed doel in uw testament vooraf te bespreken met uw geliefde, kinderen en eventuele andere familieleden.

U heeft geen testament omdat de wettelijke verdeling voor u voldoende is. Toch kan een testament voordelen bieden ten opzichte van de wettelijke verdeling. Door het opnemen van een goed doel in uw testament, kunt u bijvoorbeeld erfbelasting besparen. Voor goede doelen met een ANBI-status geldt dat zij helemaal zijn vrijgesteld van erfbelasting. Laat u na aan een goed doel van uw keuze, dan is er over dat bedrag (bij een erfenis of een legaat) geen erfbelasting verschuldigd.

Zonder testament kan het gebeuren dat mensen aan wie u graag iets na zou laten, volgens de wettelijke verdeling niets erven. Denk bijvoorbeeld aan kleinkinderen, vrienden of uw partner waarmee u niet gehuwd bent of een samenlevingscontract heeft. Als u ze wilt laten erven, heeft u een testament nodig. Ook als u wilt nalaten aan een goed doel, heeft u altijd een testament nodig.

Als u geen echtgenoot, (klein)kinderen, broers en zussen en (over)grootouders meer heeft, gaat uw erfenis naar de staat. Met een testament kunt u dit voorkomen en zelf kiezen wie er van u erft. Bijvoorbeeld uw vrienden en/of een goed doel. Tot slot legt u in een testament vast wie de voogdij over uw minderjarige kinderen krijgt als beide ouders er niet meer zijn. Heeft u dit niet vastgelegd in een testament, dan bepaalt de rechter wie de voogdij krijgt. Meestal is dat een familielid. Als er geen (geschikte) familieleden zijn, wordt een voogdij-instelling aangewezen.

In 2001, 2003 en 2010 zijn er verschillende wetswijzigingen geweest. Dit betekent dat bepalingen in uw testament misschien bijgesteld moeten worden. Uw testament blijft namelijk gewoon geldig, maar kan door de wetswijzigingen anders uitpakken dan door u bedoeld was. De notaris voert graag een check van uw testament uit. Dit is vaak gratis. Neem hiervoor contact op met uw notaris.