Libië: meer dan 100 mensen omgekomen bij schipbreuk

Daarbij ging het om overlevenden met brandwonden die waren veroorzaakt door gelekte brandstof. ‘Ons team werkte een aantal uren keihard om de zwaarst gewonden te helpen’, zegt verpleegkundige Jai Franciscis van Artsen zonder Grenzen, die in ons team in Misrata werkt. ‘We konden 18 mensen die urgent hulp nodig hadden behandelen – onder hen waren 9 mensen die uitgebreide chemische brandwonden hadden (tot 75% van de huid). We hebben er ook voor gezorgd dat iemand in het ziekenhuis kon worden opgenomen. Zonder snelle specialistische zorg had deze persoon het niet gehaald.’

Na de ontscheping werd de groep overgebracht naar een detentiecentrum van de Libische autoriteiten. Het is gebruikelijk dat mensen die naar Libië worden teruggevoerd, terechtkomen in een schadelijk systeem van willekeurige detentie. Tussen januari en augustus voerde de Libische kustwacht, die wordt ondersteund door de Europese Unie, 13.185* vluchtelingen en migranten terug naar Libië.

Als deel van onze hulpverlening in de detentiecentra in en rond Khoms hebben onze teams verdere medische zorg verleend aan de groep overlevenden. Naast de mensen met ernstige brandwonden bevinden zich onder hen zwangere vrouwen, kinderen en baby’s. Nog zes andere patiënten zijn via onze teams opgenomen in het ziekenhuis.

‘We maken ons grote zorgen over onze patiënten’, zegt Franciscis. ‘Hoe kunnen ze herstellen als ze opgesloten zijn in cellen met erg slechte hygiënische omstandigheden en slapen op dekens of matrassen op de vloer, waardoor de brandwonden nog meer pijn doen? Sommigen van hen kunnen niet eens zitten of lopen. We zien nu patiënten met ernstige luchtweginfecties als longontsteking, omdat ze zo lang in het water hebben gelegen.’ Ook door het gebrek aan schoon drinkwater en voedsel is de kans groot dat herstel langer zal duren of geen kans krijgt of zelfs hun conditie verslechtert.

In de detentiecentra hebben we asielzoekers en vluchtelingen ontmoet die door de VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR in Libië of een ander land zijn geregistreerd of zijn erkend als vluchteling. Ook hun vooruitzichten zijn somber: initiatieven van de UNHCR om ze uit Libië te evacueren naar Niger of een ander land liggen al maanden stil. In plaats daarvan lopen ze de kans om voor onbepaalde tijd vast te zitten of verhandeld te worden, omdat criminele netwerken de enige optie zijn voor deze mensen om hun reis naar veiligheid voort te zetten.

Artsen zonder Grenzen herhaalt haar oproep om de willekeurige detentie van duizenden vluchtelingen en migranten te beëindigen en de manieren om hen uit het land te evacueren uit te breiden. Specifiek dringen we aan op:

• Evacuatie en hervestiging van vluchtelingen en asielzoekers uit Libië door de VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR en als veilig bekendstaande landen
• Evacuatie en repatriëring van migranten die terug naar hun landen van herkomst willen door deze landen en de Internationale Organisatie voor Migratie
• Het stoppen met vluchtelingen op zee te onderscheppen en terug te sturen door Europese staten en de Libische autoriteiten. In Libië staan zijn bloot aan allerlei vormen van misbruik en geweld, waaronder ontvoeringen voor losgeld, seksueel geweld, mensenhandel en marteling

*Cijfers UNHCR