1. Palliatieve zorg betekent het stoppen van alle behandelingen

In werkelijkheid:
Veel mensen denken dat palliatieve zorg betekent dat we de zorg opgeven of stoppen met behandelen. Dat klopt niet. We stemmen de zorg juist af op wat de patiënt nodig heeft en wat hij of zij belangrijk vindt. We stoppen nooit behandelingen die kunnen helpen.

Sommige mensen denken ook dat palliatieve zorg hetzelfde is als euthanasie. Ook dat is niet zo. Je kunt palliatieve zorg krijgen terwijl je ook nog andere behandelingen krijgt: ze kunnen goed naast elkaar bestaan.

2. Palliatieve zorg is alleen voor oudere mensen

In werkelijkheid:
Veel mensen zijn verbaasd als ze horen dat ik werk met baby’s en jonge kinderen. Palliatieve zorg is niet alleen voor ouderen of mensen met kanker. Ook kinderen kunnen ernstig ziek zijn en hebben dan goede zorg nodig.
Mensen hebben hierdoor vaak een somber beeld van ons werk en denken dat het deprimerend is. Het is inderdaad soms intens, maar het geeft ook veel voldoening. Het is bijzonder om er voor een familie te zijn: om te luisteren, te troosten en samen te zoeken naar wat nog wél kan.

In Burkina Faso werkte ik met baby’s die ernstig ziek waren. We spraken veel met de ouders: goede communicatie is op deze momenten erg belangrijk. Door eerlijk te vertellen wat er aan de hand was, voelden ouders zich gehoord en begrepen. Ook als het niet goed afliep, wisten ze dat we alles hadden gedaan wat we konden.

Andere artsen en verpleegkundigen vertelden mij dat dit hun werk heeft veranderd. Door open te praten met families ontstaat vertrouwen. Soms houden ze zelfs maanden later nog contact.

We hebben een morele plicht om zorg te geven, ook als we iemand niet kunnen redden.
Rachel Yantzi, verpleegkundige

3. Humanitaire zorg gaat alleen over levens redden

In werkelijkheid:
Als humanitaire noodhulporganisatie willen we (uiteraard) levens redden, maar dat is niet het enige doel. We hebben de morele plicht om zorg te geven, ook als we iemand niet kunnen redden. Denk hierbij aan pijnverlichting en mensen waardigheid geven.

Ook als we iemand niet kunnen genezen, verdient diegene nog steeds zorg, aandacht en respect.

Aliyanesa Nkunye krijgt een chemobehandeling in het Queen’s Elizabeth Central Hospital. ©DIEGO MENJIBAR
Een vrouw vindt steun in een groep voor patiënten met baarmoederhalskanker in een ziekenhuis in Malawi ©DIEGO MENJIBAR

4. Palliatieve zorg komt uit westerse landen

In werkelijkheid:
Sommige mensen denken dat palliatieve zorg een idee is van westerse landen. Maar overal ter wereld zorgen mensen en culturen op hun eigen manier voor zieken en stervenden. Die gewoontes en rituelen geven houvast en troost. Tijdens oorlogen of rampen is hier soms weinig tijd voor. Goede palliatieve zorg helpt mensen om dat stukje menselijkheid vast te houden, ook als alles om hen heen verandert.

5. Morfine en andere sterke pijnstillers zijn gevaarlijk

In werkelijkheid:
In veel landen maken mensen zich zorgen over misbruik van sterke pijnstillers, zoals morfine. Vaak is dit onterecht: als we ze zorgvuldig toepassen, kunnen ze juist veel verlichting bieden aan patiënten.

Sommige artsen en verpleegkundigen zijn in eerste instantie voorzichtig met het gebruik van deze medicijnen, omdat ze huiverig zijn voor mogelijke bijwerkingen. Maar in de praktijk merken ze dat deze medicijnen patiënten juist meer rust en comfort geven.

Palliatieve zorg gaat trouwens niet alleen over pijnbestrijding. Het gaat ook om aandacht voor iemands gevoelens, gedachten, relaties en geloof. Het doel is dat iemand zich gezien en gesteund voelt. Tot het allerlaatste moment.