Levensgevaarlijk voor vluchtelingen en migranten

‘Deze schietpartij is een voorbeeld van de grote risico’s waar de mensen in deze detentiecentra aan blootstaan,’ aldus Ellen van der Velden, operationeel manager van Artsen zonder Grenzen voor Libië. ‘Deze geweldsdaad vormt een kristalhelder bewijs dat detentiecentra levensgevaarlijke plekken zijn voor de mensen.’ Onze medische teams hebben met eigen ogen gezien hoe de spanningen in de detentiecentra oplopen. Onder andere vrouwen, kinderen en alleenstaande minderjarigen worden hier tegen hun wil vastgehouden. In zeer slechte omstandigheden en voor onbepaalde tijd.

Acties Libische kustwacht opgevoerd

Sinds begin februari raken de centra steeds meer en meer overbevolkt. De Libische kustwacht heeft haar acties om migranten en vluchtelingen tegen te houden flink opgevoerd. De mensen proberen Libië over zee te ontkomen, maar worden door de kustwacht naar detentiecentra gebracht. Met als gevolg dat er veel meer mensen vastzitten in detentiecentra in Tripoli en een rappe verslechtering van de levensomstandigheden. De Libische kustwacht wordt gefinancierd door de Europese Unie.

Drie mensen per vierkante meter

Voor februari werden er 300 mensen vastgehouden in het Al-Mabani centrum. In de eerste week van februari liep het aantal binnen een paar dagen op tot 1.000. Op dit moment zijn 1.500 mensen in het centrum opgesloten, vijf keer zoveel. Er is nauwelijks enige lichtinval en ventilatie, er is te weinig voedsel, schoon drinkwater en hygiënische voorzieningen. Het is zo overbevolkt dat mensen vaak niet eens kunnen liggen: wel drie mensen op één vierkante meter. Besmettelijke ziekten als schurft en tuberculose grijpen om zich heen. Onderling 1,5 meter afstand houden - in het kader van corona (COVID-19) - is onmogelijk.

Wat onze mensen zien

De schietpartij van 8 april is niet de eerste keer dat de mensen grof geweld in de detentiecentra hebben ondervonden. Er zijn meer schietpartijen en doden gerapporteerd in de afgelopen maanden. Onze teams zijn getuige geweest van hoe bewakers lichamelijk geweld hebben gebruikt. In februari alleen al hebben onze medische teams 36 mensen verzorgd in meerdere detentiecentra. Voor botbreuken, verwondingen door met een stomp voorwerp te zijn geslagen, open huidwonden, oogverwondingen, kogelwonden en verslapte ledematen. Onze teams hebben 15 mensen naar ziekenhuizen overgebracht voor specialistische zorg. De wonden waren vers. Dit wijst erop dat mensen die in de detentiecentra hebben opgelopen.

Vluchtelingen en migranten in het Abu Salim detentiecentrum, Tripoli, maart 2017. © Guillaume Binet/Myop
Het Abu Salim detentiecentrum in Libië, maart 2017.

Oproep: stop willekeurige opsluiting

De leiding van het Al-Mabani hebben bericht een onderzoek naar dit incident te openen. Artsen zonder Grenzen roept de autoriteiten op hun bevindingen te delen met hulporganisaties en –instanties en stappen tegen de verantwoordelijken te nemen. We herhalen onze oproep om een einde te maken aan de willekeurige opsluiting van mensen in Libië. Alle mensen moeten vrij worden gelaten uit de detentiecentra. De mensen moeten een veilig onderkomen en toegang tot medische zorg worden geboden.

Hulp van onze teams aan vluchtelingen en migranten in Libië

Onze teams werken sinds 2016 in detentiecentra in Libië. Ze bieden algemene medische zorg, psychische zorg, en brengen mensen die acuut ziekenhuiszorg nodig hebben per ambulance naar ziekenhuizen.