Malaria nog altijd dodelijk

Het doel van de campagne is tweeledig: kinderen tijdens het regenseizoen beter beschermen én onderzoeken welke strategie het meest effectief en haalbaar is voor grootschalige toepassing.

Door snellere onderzoeken, betere behandelingen en bescherming – zoals muskietennetten en medicijnen tegen malaria – is het aantal mensen dat aan malaria stierf sinds het begin van deze eeuw bijna gehalveerd. Toch blijven de cijfers alarmerend. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) stierven in 2023 wereldwijd bijna 600.000 mensen aan malaria, waarvan 95 procent in Afrikaanse landen. Vooral jonge kinderen zijn kwetsbaar: 76 procent van de slachtoffers was jonger dan vijf jaar.

In Moïssala zien ze dit probleem van dichtbij. ‘Tijdens de seizoenspiek verviervoudigt het aantal kinderen dat bij ons in het ziekenhuis belandt,’ zegt Kouchakbe Manikassé, arts en directeur van het districtsziekenhuis waar wij mee samenwerken. ‘We zien ernstige complicaties zoals bloedarmoede, toevallen die kunnen leiden tot blijvende schade en coma. Soms houden kinderen er levenslange gevolgen aan over.’

Hoopvolle resultaten van nieuwe vaccins

De introductie van de vaccins RTS,S en R21, die sinds eind 2023 door de WHO worden aanbevolen, biedt een sprankje hoop. De vaccins zijn ontwikkeld tegen Plasmodium falciparum, de meest voorkomende en gevaarlijkste malariaparasiet in Afrika. In klinische studies verminderden beide vaccins het aantal malariagevallen met meer dan 50 procent in het eerste jaar na toediening. Het R21-vaccin toonde nog betere resultaten: in gebieden waar kinderen ook seizoensgebonden malariapreventie kregen, daalde het aantal besmettingen met 75 procent.

Dit vaccin is een geweldige ontwikkeling. Het geeft ons hoop dat onze kinderen beter beschermd zijn.
Élodie Aché, moeder uit Tsjaad

Onderzoek naar effectiviteit en haalbaarheid

Voor families in Tsjaad betekent dit dat er eindelijk een medicijn is dat kan voorkomen dat hun kinderen dodelijk ziek worden. ‘Verschillende leden van mijn familie hebben malaria gehad, waaronder mijn twee kinderen,’ vertelt moeder Élodie Aché. ‘Dit vaccin is een geweldige ontwikkeling. Het geeft ons hoop dat onze kinderen beter beschermd zijn.’

De huidige campagne in Moïssala loopt van juni tot oktober, het hoogseizoen voor malaria. Vorig jaar bereikte de campagne voor seizoensgebonden malariapreventie in de regio al 145.000 kinderen. Door nu vaccinatie toe te voegen, willen we nagaan wat de meest efficiënte aanpak is: een gezamenlijke campagne óf een opname van het vaccin in het standaard vaccinatieprogramma.

Onze teams kijken niet alleen naar het effect op het aantal besmettingen, maar ook naar de vaccinatiegraad, de naleving van het schema, de praktische uitvoerbaarheid en de kosten. ‘Het combineren van seizoensgebonden malariapreventie en vaccinatie in één campagne kan helpen de dekking van de derde dosis en de boosterdosis te verbeteren,’ legt onze epidemioloog dr. San-Maurice Ouattara uit. ‘Zo krijgen kinderen optimale bescherming tijdens het regenseizoen.’

©Léa Gillabert/AzG
©Léa Gillabert/AzG

Innovatie biedt nieuwe mogelijkheden

Hoewel vaccins veelbelovend zijn, benadrukken deskundigen dat ze slechts één onderdeel vormen van de bredere strijd tegen malaria. Toegang tot muskietennetten, snelle testen en tijdige behandeling blijft van levensbelang. De campagne in Moïssala laat zien dat innovatie en samenwerking nieuwe mogelijkheden bieden voor families die te lang hebben moeten vrezen voor het leven van hun kinderen.