1| Wat zijn de eerste stappen bij de bestrijding van ebola?

'Een aantal belangrijke dingen moet snel en goed gebeuren:

  • Het opsporen van mensen die mogelijk in contact zijn geweest met iemand die ebola heeft. De mensen die risico lopen, dienen advies te krijgen over de te volgen stappen. Hiermee voorkom je dat zij het virus verder verspreiden.
  • Medische faciliteiten uitrusten om ebolapatiënten te isoleren en te behandelen.
  • Faciliteren van ‘veilige begrafenissen’ voor mensen die zijn overleden aan ebola. Lichamelijk contact met iemand die is overleden aan ebola, kan leiden tot besmetting met het virus.
  • Gezondheidsvoorlichting geven over ebola aan de mensen in het getroffen gebied.
  • De zorg helpen bij het opzetten van triageprotocollen, om patiënten die andere spoedeisende zorg nodig hebben niet uit het oog te verliezen. Triage is het beoordelen van hoe urgent iemand hulp nodig heeft, en welke vervolgstappen direct nodig zijn.
  • En bovenal: contact maken met de getroffen gemeenschappen.'

2| Wat is de grootste uitdaging bij de aanpak van deze uitbraak?

'Om het vertrouwen van de bevolking te krijgen in de behandeling met medicijnen en vaccinaties tegen ebola. Aan draagvlak moet je blijven werken, anders krijg je ebola niet onder de knie. Dit geldt niet alleen voor ons, maar voor alle teams die helpen bij de aanpak van deze ebola-uitbraak. Als een gemeenschap zich betrokken, gehoord en gesterkt voelt, zal een ebola-aanpak waarschijnlijk goed verlopen. Maar als mensen het gevoel hebben dat ze buitenspel worden gezet, ontstaan problemen. Dat weten we uit ervaring.'

Ebolapak aantrekken. © Alexis Huguet
Hulpverleners verzorgen ebolapatiënt in DR Congo. ©John Wessels

3| Er is toch een ebolavaccin beschikbaar?

'Dat klopt, en dat is een van de belangrijkste verschillen met eerdere uitbraken. Maar het is onwaarschijnlijk dat er voldoende vaccins zijn om de hele regio te vaccineren. Het kan dus zijn dat we moeten kiezen wie er wel of niet wordt gevaccineerd. Die keuzes moeten we goed onderbouwen. Als we dat niet doen, kan er wantrouwen ontstaan. Het komt dus allemaal weer neer op die betrokkenheid bij de gemeenschap.'

4| Bestaan er behandelingen voor ebola?

'Als iemand zich binnen drie dagen na besmetting meldt, is er een effectief medicijn beschikbaar. Deze behandeling maakt de kans op overlijden erg klein. Voordat er een behandeling beschikbaar was, werden ebolabehandelcentra vaak gezien als enge plekken waar mensen dood gingen. Daar bleven mensen liever ver bij uit de buurt. Ook hierbij is het vertrouwen van de bevolking dus weer essentieel. Ook is het belangrijk dat mensen weten wat de smptomen van ebola zijn. Zodat ze tijdig hulp kunnen zoeken.

5| Hoe helpt Artsen zonder Grenzen bij de aanpak van deze ebola-uitbraak?

'Een aantal van onze hupverleners is al aanwezig in het getroffen gebied. Zij helpen bij het epidemiologisch onderzoek. Verder hebben we een multidisciplinair team van ebola-experts. Zij hebben de vaardigheden en uitrusting om vrijwel elk aspect van de ebolabestrijding aan te pakken. Denk hierbij aan het uitvoeren van medische behandelingen, contactonderzoek of grootschalige vaccinatieprogramma’s. Ook zoeken we zoveel mogelijk contact met de gemeenschap. Want zoals ik al eerder heb benadrukt, is betrokkenheid bij de mensen die we helpen minstens zo belangrijk als medische vaardigheden.'