We zien hun wonden

Tot nu toe hebben we 60 mensen van onze laatste reddingsactie in onze kliniek aan boord behandeld. En dat doen we zo menselijk mogelijk. Want voor de meesten is het de eerste keer in een lange tijd dat iemand naar hen luistert, dat iemand begrip toont voor wat ze hebben moeten doorstaan. Alle 60 hebben geweld meegemaakt, in hun thuisland of onderweg door de woestijn of in Libië, zo vertellen ze ons.

We zien hun wonden. Brandwonden van heet water of gesmolten plastic dat over hun armen is gegoten. Snijwonden op hun ruggen en benen van een mes. Verwondingen doordat ze hard zijn geslagen met een hard voorwerp. De reden hiervoor, zeggen ze, was vooral om druk op hun families thuis uit te oefenen losgeld voor hen te betalen.

Een aantal vrouwen geven aan dat ze zijn gevlucht voor een gedwongen huwelijk, besnijding of verkrachting. Sommige vrouwen begrepen dat het risico dat ze onderweg verkracht zouden worden groot was… en dus namen ze van tevoren de pil. Niet alleen vrouwen en meisjes praten over verkrachting, ook mannen. Deze onderhuidse littekens zullen maar langzaam helen.

In de lange dagen op de ruige zee vertellen we mensen dat ze vooral moeten rusten. Proberen te slapen, drinken en eten. Op een avond kwam een jonge man, nog een puber eigenlijk, naar me toe. Hij wilde slaappillen. Hij kon al avonden niet slapen, vertelde hij. Elke keer als hij ging liggen werd hij overmand door nare gedachten. Over wat hij de afgelopen maanden had gezien en ervaren. Angst voor wat hem te wachten staat. Het is moeilijk voor ons om aan te zien hoe ze onder de situatie lijden: moeten afwachten of ze ergens aan land mogen gaan.

Met de dag zien we hoe de onzekerheid mensen om het hart en lichaam slaat. Want je geestelijke en je fysieke gezondheid gaan hand in hand. Verkoudheid, hoesten, hoofdpijn en andere pijnen zijn de lichamelijke symptomen. Het gevoel geen controle te hebben over hun situatie maakt dat mensen geen eetlust meer hebben, snel boos worden of hun geduld verliezen, zijn de geestelijke symptomen.

De hoge golven, harde wind en lagere temperatuur op de Middellandse Zee maken de mensen nog zieker. Zeker de helft is misselijk, heeft hoofdpijn en moeten overgeven. Ook zij kunnen het nauwelijks opbrengen te eten. En dat verzwakt hen nog verder. Vooral de jongere kinderen hebben er last van en hebben totaal geen fut meer. De moeders voelen zich hulpeloos, ze zijn niet eerder op zee geweest en weten dus niet hoe ze hun kinderen kunnen helpen.

(verhaal gaat verder onder foto)

We maken contact met zoveel mogelijk mensen aan boord. Geven hen aandacht, praten met ze, vertellen hoe het ervoor staat. Maar ik maak me zorgen over deze mensen. Het voelt zo onnodig dat mensen dit alles nog bovenop alles moeten doorstaan omdat we moeten wachten tot we een veilige plaats aan land toegewezen krijgen.

Na 12 zware dagen op zee zijn de 104 mensen aan boord van de Ocean Viking op 30 oktober veilig ontscheept in de haven van Pozzallo, Italië. Frankrijk, Duitsland en Italië hebben zich bereid getoond de opvarenden op te nemen.