Haïti: geweld bedreigt gezondheidszorg

Op dit moment zijn er 8 vluchtelingenkampen in Port-au-Prince. Dit zijn geen georganiseerde locaties, maar zelf opgezette kampen in kerken, scholen en stadions. Vooral jonge gezinnen zijn gevlucht voor het geweld. Marie-José slaapt met haar kinderen en veel van haar buurtgenoten in een sportstadion. ‘We leven hier in ellende,’ vertelt ze. ‘We hebben dringend meer voedsel, matrassen en toiletten nodig.’ Mariana Cortesi, onze medisch coördinator in Haïti, kan dat beamen. ‘Mensen slapen op nat beton en er is een groot gebrek aan schoon drinkwater. Op sommige locaties zijn er geen douches of toiletten dus moet alles in de open lucht. In deze omstandigheden kunnen infectieziektes zoals COVID-19 en diarree zich snel verspreiden.’

Wie echter medische zorg nodig heeft, gaat liever niet de straat op. Bovendien hebben veel ziekenhuizen de deuren gesloten vanwege het toenemende geweld. Ook zijn verschillende klinieken en de wegen ernaartoe verwoest tijdens de aardbeving in augustus. Het recente brandstoftekort maakt het voor veel klinieken extra uitdagend op volle kracht te functioneren. Het brandstoftekort treft elke sector. Zo zijn de prijzen voor het openbaar vervoer vervijfvoudigd. ‘Veel mensen kunnen de ziekenhuizen die nog open zijn niet bereiken omdat bussen niet rijden of te duur zijn,’ vertelt Mariana. Onze teams in het Tabarre-ziekenhuis behandelen alleen mensen in levensgevaar. ‘Zeker de helft van onze patiënten heeft steek- of schotwonden.’ Om ook patiënten te bereiken die niet naar het ziekenhuis kunnen komen, werken we vanuit mobiele klinieken.

Onze mobiele klinieken zijn te vinden bij verschillende vluchtelingenkampen in de hoofdstad. We bieden medische zorg en werken aan drinkwaterpunten en sanitaire voorzieningen. De laatste weken zien onze teams een toename in het aantal vrouwen dat te maken heeft gehad met seksueel geweld. Het geweld wordt niet alleen gepleegd door gewapende groepen op straat, ook in de overvolle kampen waar geen veilige ruimtes of enige privacy te vinden is. Onze teams zijn 24/7 bereikbaar via een gratis hulplijn en doen er - ondanks het brandstoftekort - alles aan om onze twee klinieken voor slachtoffers van seksueel geweld draaiende te houden.

De situatie in Haïti staat wereldwijd in de schijnwerpers sinds de moord op president Jovenel Moïse. Toch is het al jaren onrustig in het land. Politieke instabiliteit leidt tot demonstraties, plunderingen en wegblokkades. 1 op de 8 vrouwen tussen de 15 en 49 jaar krijgt in haar leven te maken met seksueel geweld. Geweld bedreigt iedereen in Port-au-Prince: een van onze medewerkers is in mei doodgeschoten op weg naar huis. Ook hebben we onze alarmcentrale in een andere wijk gevestigd nadat deze onder vuur is genomen. Nu het veiligheidsniveau in de hoofdstad alarmerender is dan ooit, is het voor onze teams noodzaak om de gezondheidszorg toegankelijk te houden.