‘1 op de 2 vrouwelijke patiënten angstig of depressief’

Veel mensen moeten halsoverkop vluchten en hebben geen tijd iets mee te nemen. Deze plotselinge verstoring van het gezinsleven is een belangrijke oorzaak van veel mentale klachten. Ineens leven families in overvolle tenten. Eten, schoon drinkwater en toiletten zijn er nauwelijks in de kampen. Relaties komen onder grote druk te staan. ‘Een van onze patiënten is Asifa, een vrouw van 29 jaar. Ze is niet langer in staat voor haar kinderen te zorgen of om huishoudelijke taken uit te voeren,’ vertelt Hasina. ‘Asifa’s man is, sinds ze hier zijn aangekomen, erg achterdochtig. Ze wordt regelmatig door hem geslagen. Asifa heeft me verteld dat ze, zonder plek om te wonen, zonder eten voor haar kinderen en zonder hoop voor de toekomst net zo goed dood kan zijn.’

De behoefte aan psychologische zorg is groot in Marib. Toch heeft de geestelijke gezondheid voor veel mensen geen prioriteit. Het is een kwestie van overleven in de kampen. Er wordt nauwelijks gepraat over mentale problemen. De sfeer in de kampen maakt families conservatiever, wat de bewegingsvrijheid van vrouwen beperkt. Onze teams zien dat vrouwen alleen in noodgevallen hulp zoeken. ‘Zelfs dan komen ze alleen voor een enkele sessie,’ zegt projectcoördinator Hasina. ‘Het is erg moeilijk om een behandeltraject te starten. Dat geldt ook voor mannen, zij willen alleen komen voor lichamelijk letsel.’

In Marib verblijven niet alleen veel gevluchte families, het is voor veel migranten een tussenstop naar Saudi-Arabië. Zo ook voor de 17-jarige Samira uit Ethiopië. ‘Ze is 6 maanden geleden vertrokken om werk te zoeken in het Midden-Oosten,’ vertelt Hasina. ‘Onderweg krijgt ze te maken met zowel fysiek als seksueel geweld.’ Nu zit Samira vast in Marib, met meer dan 20 andere vrouwen in 1 kleine tent. Het meisje is verdrietig en isoleert zichzelf zoveel mogelijk van anderen. ‘Meestal worden vrouwelijke migranten begeleid door een smokkelaar,’ licht onze projectcoördinator toe. ‘Dan is het nog moeilijker om hulp te bieden. Smokkelaars laten vrouwen geen moment alleen en verbieden hen te praten als er geen medische nood is.’

Als enige hulporganisatie bieden onze teams psychologische zorg in Marib. Vanuit 8 verschillende locaties geven we therapie en behandelen we mensen met een posttraumatische stress-stoornis. Ook geven we voorlichting om het mentale welzijn te versterken. Onze teams hebben 265 consulten gehouden tussen november 2020 en november 2021. 84% van de mannen en 68% van de vrouwen hebben last van slaapproblemen, nachtmerries en flashbacks. De overige mensen hebben aangegeven zich depressief te voelen of aan zelfmoord te denken. Onze teams roepen andere humanitaire organisaties op om ook hulp te bieden. Er zijn meer mensen zoals Asifa, Amara en Samira die hulp nodig hebben.